Leert je het heelal te begrijpen!

Hieronder staan alle nieuwsbrieven, de nieuwste staat bovenaan.

De index vind je hier als PDF (met dank aan Rudolf Gerritsma, die voor vooral een groot deel van de oudere nieuwsbrieven de index aanvulde).
Als Excel bestand kun je het ook dowloaden.

In- en uitschrijven kan door een e-mail te sturen naar info@walrecht.nl, met:

• uw naam
• uw e-mailadres

De volgende najaarscursus 'Leer het heelal begrijpen' gaat in september 2025 van start!

LET OP: deze cursus is ook bij uitstek geschikt voor docenten PO/VO die voor
hun werk behoefte hebben voor meer kennis over de sterrenkunde en het heelal!
Ook voor vrijwilligers van sterrenwachten e.d. voor rondleidingen en om zelf een cursus op te zetten.  

 

De cursus

Deze uitgebreide cursus van 12 lessen, met eigen lesmateriaal, gebruik van unieke schaalmodellen, zijn bijzondere opzet én medewerking van twee professoren, heeft inmiddels een behoorlijke bekendheid gekregen.
Voor meer informatie, zie deze pagina op onze website.

 

Hij is weer klaar! Deze nieuwsbrief bevat enkele artikelen die geïnspireerd zijn op de nieuwe BBC serie Solar System.
Verder meer nieuws over het zonnestelsel én de aankondiging van een nieuwe cursus in het voorjaar van 2025!
Veel leesplezier!
 

Zonneactiviteit

De zon wordt nog steeds actiever. Houd zelf goed de zon in de gaten, met informatie over zonneactiviteit en mooie foto's op de website Spaceweather.com.

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • De lessen 5 en 6 van de cursus, en enkele unieke (zelf gemaakte) schaalmodellen die ik daarin gebruik.
  • Mijn eerste webinar!
• ​Volgende cursus: in het voorjaar plande ik weer een Vervolgcursus, maar... het wordt toch een cursus met een thema: Webb!
• Zonnestelsel
  • Kometen en meteorieten:
    • Komeet C/2023 A3 nog een tijdje te zien, maar wel veel zwakker.
    • Komeet Atlas C/2024 S1 valt 'in de zon'.
    • Herkomst achterhaald van 70% van de meteorieten op de aarde.
      • ​Ook bron van de Aardring gevonden? Zie vorige nieuwbrief.
  • 'Solar Max' is begonnen: het zonnemaximum van de huidige zonnecyclus 25 is nu officieel gaande. 
  • De relatie tussen de Saturnusmanen Japetus en Phoebe en hoe de Phoebe-ring ontstond.
  • Mars: kan er leven zijn onder het Mars-ijs?
  • Hera en Europa Clipper zijn in oktober gelanceerd.
  • Wat is superiononisch ijs? En wist je dat er 25 soorten waterijs zijn er?

• De sterrenhemel van november 2024.

Download hier de nieuwsbrief

Een veel uitgebreidere nieuwsbrief dan ik had gepland, maar er is ook zoveel interessants te melden! Ook weer veel over de Voyagers; die blijven ons verbazen met hun taaiheid. Een noviteit is dat ik het verslag van een ex-cursist, die op zijn vakantie in Oezbekistan in de stad Samarkand het Ulugh Beg-observatorium bezocht. Erg interessant!
Veel leesplezier!
 

Zonneactiviteit

De zon wordt nu nog steeds actiever. Houd zelf goed de zon in de gaten, met informatie over zonneactiviteit en mooie foto's op de website Spaceweather.com.

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • De cursus gaat is weer begonnen, met een kleine, maar leuke en enthousiaste groep.
  • Een les, lezing en college met dezelfde titel.
• ​Cursus: in het voorjaar plan ik weer een Vervolgcursus! Houd onze website en de nieuwsbrief in de gaten.
• Zonnestelsel
  • Voyager 1 als Voyager 2 waren weer in het nieuws, maar doen het nog uitstekend!
  • New Horizons is de 60 AE-grens gepasseerd en heeft ontdekt dat de Kuipergordel veel groter is dan gedacht.
  • Had de aarde ooit ringen?
  • De zon is erg actief, zelfs steeds actiever nu. Zonnecyclus 25 is overwacht erg sterk. 
  • Komeet C/2023 A3 mogelijk goed te zien.
  • Hera en Europa Clipper worden deze maand gelanceerd!
• Exoplaneten en bruine dwergen
  • Planeet ontdekt rond de zeer nabije Ster van Barnard.
  • Webb maakte een directe opname van een planeet bij de ster Epsilon Indi A, een ster bekend bij Ster Trek-fans
  • Webb vindt zes planeten en een extra bruine dwerg in het stervormingsgebied NGC 1333.
  • Webb levert mogelijk doorbraak op, op het gebied van de evolutie van het vroege heelal. 
• ​Special: 'Het Ulugh Beg observatorium', een bezoek aan Samarkand door een oud-cursist. 

• De sterrenhemel van oktober 2024.

Download hier de nieuwsbrief

De vakantie is weer voorbij, en dus begint het werk weer, zoals de cursus. Vandaar wat laat, en nog later omdat ik de eerste foto's die BepiColombo tijdens haar vierde flyby van Mercurius (4 september) nam. Verder weer veel leuk ander nieuws, zoals gebruikelijk veel over het zonnestelsel.
Veel leesplezier!
 

Zonneactiviteit

Houd zelf goed de zon in de gaten. Informatie over zonneactiviteit en foto's vind je op de website Spaceweather.com.

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • De cursus gaat weer van start, dit keer met een wat kleinere bezetting, maar het zal net zo leuk worden als anders!
  • Eindelijk weer enkele maatwerkorders!
  • Bezig met het script voor een YouTube-video over mijn Zonnestelselmodel, of Planetenpad. 
  • Het Nationaal Ruimtevaart Museum in Lelystad organiseerde eind augustus een reünie voor de mensen die daar 50 jaar aan en mee werkten, en andere gasten. 
  • De geschiedenis van de Stichting Cosmogram.
• ​Cursus: er is nog plek!
• Zonnestelsel
  • JUICE (ESA) passeert de maan en de aarde, voor een 'gravity assist', een extra zwaartekracht stootje in de rug, op weg naar Jupiter en zijn ijsmanen.
  • De Europa Clipper (NASA) staat nu gepland voor een lancering op 10 oktober.
  • Mercurius: BepiColombo maakt vierde flyby, dichter bij de kleine planeet dan ooit. Waarom is het traject aangepast?
    • Wat tonen de eerste foto's van BeliColombo's vierde flyby?
• Astronomie
  • De ANS, de Nederlandse Astronomische Satelliet, was de eerste Nederlandse stap in de ruimtevaart. De hele Europese en Amerikaanse ruimtevaart keek daar met argusogen naar: wat zouden die amateurs kunnen doen? Het resultaat was echter geweldig en Nederland stond op de kaart. 
  • Eerste foto van het oppervlak van de poolster!
  • Een kosmische crisis: klopts het standaardmodel niet?
  • Nog een kosmische crisis: hoe constant is de Hubleconstante? Een soort van inleiding op een erg interessant artikel van Govert Schilling in Sky & Telescope.
  • Wat is de parsec?
  • Een gigantisch kosmisch vraagteken. 

• De sterrenhemel van september 2024.

Download hier de (aangepaste) nieuwsbrief

Beste lezers,

Een extra nieuwsbrief met een droevige reden. Op 5 juli is mijn fijne collega, vriend en mentor Wil Tirion overleden. 

Wil Tirion was wereldberoemd in de kleine (amateur)sterrenkundige kring, als dé man van de sterrenkaarten en illustraties in schitterende atlassen, (jaar-) boeken en tijdschriften zoals Zenit. 

De wereld is een zeer aardig mens armer, de sterrenhemel heeft er vast de mooiste ster bij.

Mijn manier van verwerken is schrijven... Dus zie hier de nieuwsbrief.

Het is weer gelukt! Met weer veel leuk nieuws, zoals gebruikelijk veel zonnestelselnieuws.
Veel leesplezier!
 

De volgende najaarscursus 'Leer het heelal begrijpen' gaat op 11 september 2024 van start!

LET OP: deze cursus is voor alle liefhebbers maar is zeker ook bij uitstek geschikt voor docenten PO/VO die voor
hun werk behoefte hebben voor meer kennis over de sterrenkunde en het heelal!
Ook voor vrijwilligers van sterrenwachten e.d. voor rondleidingen en om zelf een cursus op te zetten. 

Zonneactiviteit

Houd zelf goed de zon in de gaten. Informatie over zonneactiviteit en foto's vind je op de website Spaceweather.com.

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • Druk met de nieuwe edities van de planisfeer PLN-NL (17e druk!) en de PLN-EQR, die nu in full colour uitkomt. 
  • In juni geen voortgang met het boek 'Zelf sterrenkijken'!
  • De nieuwe folder is uit! Die is nu 50% groter geworden: 12 pagina's! 
• ​Cursus: de inschrijvingen zijn nu echt begonnen.
  • ​Stukje geschiedenis van de cursus 'Leer het heelal begrijpen!'. 
• Zonnestelsel en exoplaneten
  • Juno bekijkt lavameren op Juiptermaan Io.
  • Voyager 1 weer voluit bezig het meten en data naar de aarde sturen.
  • Voyager-man Ed Stone overleden.
  • Twee planetoïden komen binnen enkele dagen bij de aarde, een dichterbij dan de maan.
  • Webb vindt kooldioxide in centaur.
  • Psyche in goede gezondheid.
  • De coronae van Uranus' maan Miranda mogeljk ontstaan door opwellend warm ijs.
  • Pluto: kern impactor Sputnik Planitia ónder het oppervlak?
  • Mars: Percy trok door duinenveld naar Neretva Vallis, een oude rivierbedding in de krater Jezero. 
• Astronomie
  • Webb legt uniek fenomeen vast: de 'protostellaire' jets van pasgeboren sterren. 
  • De hoofdspiegel van de 39 m (!) Extremely Large Telescoop van de ESO is nu compleet: het laatste van 949 segmenten is afgeleverd. 

• De sterrenhemel van juli en augustus 2024.

Download hier de nieuwsbrief

Een weer erg diverse nieuwbrief met allerlei nieuws dat ik graag wilde delen en natuurlijk over de afsluiting van de uniek cursus 'Evolutie is overal'.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • Afsluiting van de cursus 'Evolutie is overal':
    • Verslagen van lessen 9 t/m 11.
  • De nieuwe cursus start 11 september! Nu nog cursisten werven...
  • De nieuwe folder (meer een catalogus nu) ligt bij de drukker.
  • Begonnen met het boek 'Zelf sterrenkijken'!.
• Zonnestelsel en exoplaneten
  • Planeet te zwaar voor zijn ster.
  • Kepler-385: een gloeiendheet planetenstelsel.
  • Zoutgletsjers op Mercurius, in het 'chaos terrein' tegenover Caloris.
    • ​Wat zijn haliden?
  • ​Amateur verbetert Juno-opname van Jupitermaan Europa.
  • Kooldioxide-rijp op Marsduinen.
  • De actieve zon: het voorlopige hoogtepunt van de 25e zonnecyclus rond 11 mei.
• Astronomie
  • De status van de recurrente nova T CrB.
  • New Horizons vervult nu ook een kosmologiache taak. 
  • De eerste Euclid-opnamen! 
• 55 jaar na Apollo 10.
• 100 jaar projectieplanetarium en het onbekende planetarium van het KIM in Den Helder.

• De sterrenhemel van juni 2024.

Download hier de nieuwsbrief

Een nieuwbrief met vooral nieuws over de cursus 'Evolutie is overal', Voyager 1, New Horizons, Ingenuity, de Webb telescoop en meer!
Veel leesplezier!
 

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • De cursus 'Evolutie is overal':
    • Verslagen van lessen 5 t/m 8.
    • Kadertekst over uraniumdatering gesteenten.
  • De nieuwe folder is nu bijna klaar.
  • Planning nieuwe productie planisferen: de bekende vierkante PLN-NL en de nieuwe, dubbele full-colour equatoriale planisfeer (PLN-EQR); en zo mogelijk een buitenlandse order.
• Zonnestelsel
  • Voyager 1 reageert weer!
    • En meer over Voyager 1.
  • De zonsverduistering van 8 april 2024.
  • Ingenuity vliegt nooit meer.
  • New Horizons Still going strong.
    • Over de data rate van New Horizons.
  • Webb: complexe organische moleculen gevonden bij exoplaneet WASP-43 b.
• Astronomie
  • Scherpste detailopnamen ooit van de Paardenkopnevel.
• Peter Higgs overleden.

• De sterrenhemel van mei 2024.

Download hier de nieuwsbrief

Een nieuwbrief met vooral nieuws over de cursussen, de sterrenkunde, Mars en de zon!
Veel leesplezier!
 

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • De cursus 'Evolutie is overal' is nu in volle gang.
    • Verslagen van lessen 2, 3 en
    • Andere les 4 dan gepland door ziekte spreker. Zie verder.
  • Er moet een nieuwe folder komen, door alle nieuwe producten van de laatste jaren.
  • Prijsverhoging per 1 maart.
• Zonnestelsel
  • Nieuwe supervulkaan ontdekt op Mars! 
  • Invloed Mars op ons klimaat.
  • De enorme zonnevlekkengroep AR3615, eind maart 2024.
  • Planetair kannibalisme is normaal. 
• Astronomie
  • Nieuwe terugkerende nova verwacht in de Noorderkroon!
    • Wat is een nova?
    • Wat zijn witte dwergen?​
  • Webb maakt fraaie nieuwe deep-field foto, nu van het GOODS-veld.
  • De Hubble maakte een fraaie opname van het sterrenstelsel NGC 4423, dat we van opzij zien. 
  • Een nieuwe, fraaie animatie van de evolutie van het heelal tot 3 miljard jaar geleden (de link staat op onze Links-pagina).

• De sterrenhemel van april 2024.

Download hier de nieuwsbrief

Een verlate nieuwsbrief maar daarom fors groter dan gepland! Met nieuws over de nieuwe cursus 'Evolutie is overal' en een verslag van mijn CERN-reis. Verder divers nieuws over het zonnestelsel en de sterrenkunde.
Veel leesplezier!
 

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • De cursus 'Evolutie is overal' is begonnen en met 38 (!) cursisten nu al een daverend succes!
  • En het verslag van de eerste les van die cursus, een college van prof. Ed van den Heuvel. 
  • Ik was in februari een midweek op excursie naar het CERN! Een verslagje.
• Zonnestelsel
  • Voyager 1 heeft een ernstig gehrugenptobleem. Is dit het einde van de verste ruimtesonde ooit?
  • New Horizons toont aan: Kuipergordel veel uitgebreider dan gedacht!
  • Wat zijn nu eigen de dwergplaneten?
  • De actieve zon: de enorme zonnevlek AR 3590 produceerde drie X-klasse zonnevlammen en poollicht.
  • Mimas, de kleine 'Death Star' maan van Saturnus, heeft en oceaan!
  • Maantjes ontdekt bij Uranus en Neptunus.
  • Europa Clipper heeft nu al haar instrumenten!
  • Zuurstof gevonden rond de maan Europa, en een deel van het uitgegaste zuurstof kan in de oceaan belanden.
  • Op 3 februari 2024 scheerde Juno langs een andere maan van Jupiter, Io.
• ​Exoplaneten
  • ​Planeetstelsel oranje dwerg HD110067 ontrafeld.

• Astronomie
  • Webb 'ziet' neutronenster in het supernovarestant van SN 1987A.
  • Grote Europese Lichtvervuilingsconferentie Eurodark in Groningen.
• Ruimtevaart
  • 50 jaar na Skylab
• Amateursterrenkunde
  • De Open Sterrenkijkdagen van 2024.

• De sterrenhemel van maart 2024.

Download hier de nieuwsbrief

Een nieuwsbrief met veel informatie over mijn nieuwe cursus: 'Evolutie is overal'! Verder nieuws over de planeten en de maan.
Veel leesplezier!
 

De cursus 'Evolutie'

Dit is misschien mijn meest spectaculaire cursus ooit! Een team van deskundigen behandelt de evolutie van het heelal, sterren. sterrenstelsels, het zonnestelsel, de sterrenkunde zelf, ons wereldbeeld en van het leven. Sterker nog: de evolutie van alle fasen van de evolutie van het leven wordt gegeven in (delen van) zes lessen!

Het gaat in totaal om 11 lessen, waarvan de eerste al op 6 maart is! De kans dat dit nog een keer lukt is niet zo groot, dus wees er snel bij!  

 

Zonneactiviteit

Houd zelf goed de zon in de gaten. Informatie over zonneactiviteit en foto's vind je op de website Spaceweather.com.

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • De najaarscursus van 2023 is wat verlaat afgerond.
  • De nieuw cursus 'Evolutie is overal' start op 6 maart al. Aanmelden kan nog steeds.
  • Nieuwe uitvoering lezing 'Kleine werelden van het zonnestelsel' nog steeds te lang.
• Zonnestelsel
  • Webb maakt infraroodopname van Uranus, zijn ringen en negen maantjes.
  • Mars:
    • Perseverance bevestigd sedimenten die ooit door een rivier in een meer zijn afgezet.
    • De helikopter Ingenuity is kapot.
    • Mars Express meet dikke ondergrondse ijslagen. 
  • Planetoïde slaat in bij Berlijn.
  • De maan krimpt, waardoor er risico is op maanbevingen voor toekomstige maanmissies.

• Astronomie
  • De fraaie nevel 'Thors helm (NGC 2359).

• De sterrenhemel van februari 2024.

Download hier de nieuwsbrief

Deze nieuwsbrief is weer eens extra lang, het is dan ook een dubbel nummer. Én het is de 100e!
Het had wat voeten in de aarde, en werd in de verzending vertraagd door... corona. Het gaat nu al weer iets beter.
Hoe dan ook, het is volgens mij een leuke, diverse nieuwsbrief geworden.
Fijne feestdagen, een prachtig 2024 en veel leesplezier!
 

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • De 100e! Deze nieuwbrief is de 100e die ik sinds februari 2013 heb gemaakt: bijna 11 jaar al weer!
  • Ik mijn deel van de cursus (nog net voor corona) afgerond, met vijf lessen in november.
• Zonnestelsel
  • Waarom is er verschil tussen de halfronden van de maan?
    • De Luna-3 foto van de achterkant van de maan (1959).
    • Waarom zijn er meer kraters op de achterkant van de maan?
  • Getijdenvergrendeling en synchronisatie van de rotatie.
  • Halley komt weer terug!
  • Webb en planeetvorming: het bewijs voor hoe planeten ontstaan.
  • Mars: het contact met alle Marsrovers en -orbiters is even weg.
  • Waarom verschillen Uranus en Neptunus van kleur?
    • Wat zijn arrosolen?
    • Hebben de ijsreuzen een andere inwendige structuur dan gedacht?
  • Juno bij Jupiter: onderzoeken van de manen van Jupiter.
  • Planetoïden: Dinkinesh heeft een dubbelmaan!
• Ruimtevaart:
  • Frank Borman overleden.
  • Nog vier maanwandelaars over.
  • 40 jaar Spacelab 1
• Astronomie
  • Betelgeuze dooft op 12 december even - als je op de juist plek bent!
  • De eerste foto's van Euclid: de Paardenkopnevel, een bolvoemigw sterrenhoop, twee sterrenstelsels en een grote cluster van sterrenstelsels.
    • Wat betekent de code van objecten?
• Superdeeltje gevonden! Een nieuw elementair deeltje met extreem hoge energie?
• Klimaat: door de El Niño verwacht NASA dat 2024 het nieuwe mondiale warmterecord zal opleveren.
• De sterrenhemel van december 2023 en januari 2024.

Download hier de nieuwsbrief

Een korte nieuwsbrief, maar wel weer met leuke, interessante onderwerpen.
Veel leesplezier!
 

De cursus 'Leer het heelal begrijpen'

De editie van 2023 is op 13 september begonnen. Op 11 september 2024 start de volgende basiscursus. Houd onze website in de gaten! 

Zonneactiviteit

Houd zelf goed de zon in de gaten. Informatie over zonneactiviteit en foto's vind je op de website Spaceweather.com.

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • De cursus igaat verder, met onder andere de inleidende les over het zonnestelsel, met het Planetenpad.
  • Plan voor een voorjaarscursus.
• Zonnestelsel
  • Voyager-nieuws: probleem met dichtslibde leidingen van de thrusters.
  • Veel manen erbij?
  • Nieuwe Juno-foto van de grote Jupitermaan Io, met actieve vulkaan. 
• Astronomie
  • Tussentijdse date release van de Gaia uitgebracht. 
  • Puinwolk bij andere ster na botsing van ijsreuzen.
• De sterrenhemel van november 2023.

Download hier de nieuwsbrief

Het is weer gelukt, de nieuwsbrief is klaar. Het is wat uitgelopen door de drukte en het toevoegen van pagina 5. Hij is lekker divers, met wel veel over gevaarlijke planetoïden.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • De cursus is weer van start gegaan!
    Op 9 september gaf ik mijn lezing 'Kleine werelden van het zonnestelsel', voor de tweede keer, maar nu al erg aangepast. Toch was hij nog een klein half uur te lang. 'Work in progress'.
    Nieuwe sterren: begin september maakte ik een nieuwe serie stermodellen af. Bij dat schaalmodel heb ik ook een soort 'schaalmodel' van de massa's van sterren, met 'massa-markers'. Dat leverde een leuk leermoment op voor mij. Zie meer onder Sterrenmodel (binnenkort aangepast).
• Zonnestelsel
  • De bodemmonsters van Bennu zijn afgeleverd! 
  • Volgende doel OSIRIS-REx: naar Apophis, als OSIRIS-APEX!
  • Deze maand moet een volgende missie naar een kleine wereld worden gelanceerd: de Psysche naar de gelijknamige planetoïde.
• Astronomie
  • De Melkweg is lichter (minder zwaar) dan gedacht! Over een artikel op Zenit Online.
• De Webb ruimtetelescoop vindt kooldioxide op de Jupitermaan Europa, maar (nog) geen waterpluimen. 
• Solar Orbiter lost een 65-jarig mysterie op.
• Naakte ster kan grootste bekende magneet worden!
  • Met extra informatie over neutronensterren en spectraalklassen van sterren. 
• De sterrenhemel van oktober 2023.

Download hier de nieuwsbrief

Een niet zo erg lange maar diverse nieuwsbrief.
Veel leesplezier!
 

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • Een rustige zomer, zoals gebruikelijk, met op het eind nog een flink aantal particuliere orders; verder een beetje vakantie gehouden en zelfs op vakantie geweest! Voor het eerst sinds acht jaar.
  • Voor de cursus heb ik nu al een groot aantal cursisten: 27! Dat is sinds de eerste editie (2017), toen ik met 31 mensen begon, het grootste aantal! 
  • Op Vlieland, onze favoriete vakantiebestemming, heb ik ook nog een lezing gegeven: 'De Lezing van Alles' - eigenlijk 'Materie en straling' geheten.
  • Nieuwe sterren: begin september maakte ik een nieuwe serie stermodellen af. Zie meer onder Sterrenmodel (binnenkort aangepast).
  • Nieuwe sterren: begin september maakte ik een nieuwe serie stermodellen af. Zie meer onder Sterrenmodel (binnenkort aangeopast).
• Op 9 september geef ik mijn nieuwe lezing 'Kleine werelden van het zonnestelsel', in de Bibliotheek Eemland, te Amersfoort. Aanmelden en informatie via deze pagina.
• Zonnestelsel
  • Contact met Voyager 2 tijdelijk verloren door een foutje.
  • Wat als de kleine planetoïde Ryugu (865 m) de aarde zou raken? 
  • Mars: meer foto's van Perseverance en Curiosity.
• Astronomie
  • Euclid gearriveerd in het L2 Lagrangepunt.
  • NGC 6684, de galactische pauw, een lensvormig sterrenstelsel. Dat is een relatief nieuwe groep naast (balk-) spiraalstelsels, elliptische stelsels en onregelmatige stelsels.
  • Leeftijd van het heelal tweemaal zo groot als gedacht?
  • Webb maakt detailopnamen van actieve stervorming (bij de nauwe dubbelster HH 46/47).
  • Webb ziet oeroude koolstofmoleculen.
  • Webb ziet de verste ster, bijgenaamd Earendel, ooit waargenomen.
  • New Horizons nu bezig met kosmologie en bepaalt dat de achtergrond van het heelal helderder is dan de geschatte 1000 miljard sterren kunnen verklaren. 
• Ed van den Heuvel krijgt oeuvreprijs voor zijn levenswerk! Ik heb het hele juryrapport geplaatst, omdat het erg boeiend is om te lezen wat hij allemaal heeft betekend voor de Nederlandse en modiale sterrenkunde.
• De AstroBoekjes van Henny Lamers: een must voor de liefhebber! Zie zijn website.
• Hoe 'mijn professoren' mij al jaren geweldig helpen.
• Hou oud is je water?
• De sterrenhemel van september 2023.

Download hier de nieuwsbrief

Een verlate nieuwsbrief, maar wel weer een uitgebreide! Met vrij veel over zaken als gravitatiegolven.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • Een rustige maand juni, met enkele leuke orders.
  • Het werk aan 'Zelf sterrenkijken' komt niet op gang, door omstandigheden.
  • De cursus: deelnemers druppelen binnen.
  • Een 'nieuwe' planisfeer (uit 1943) voor mijn eigen collectie!
  • En we moesten ons lieve vriendje, onze kater Castor, laten inslapen. 
• De lezing 'Kleine werelden van het zonnestelsel, in de Bibliotheek Eemland, te Amersfoort: het was erg kort dag bij het organiseren en de geplande dag (8 april) was ook het begin van de vakantie. Hij is nu uitgesteld naar eind augustus/begin seoptember.
• Lancering Euclid: deze ruimtetelescoop moet licht gaan schijnen op de ‘donkere’ kant van het heelal!
  • Wat zijn donkere materie en donkere energie?
• Bepi-Colombo's derde flyby van Mercurius.
  • Grote krater ontdekt op de kleinste planeet.
• Mars-nieuws: Wat hebben Curiosity en Perseverance/Ingenuity de afgelopen tijd gedaan?
• Update over de helderste gammaflits ooit, GRB 221009A.
• Kosmologie/gravitatiegolven:
  • Bewijs gravitatiegolf-achtergrond, met behulp van pulsars.
    • Wat zijn gravitatiegolven?
  • H-alfa straling uit vroegste heelal waargenomen door de Webb.
  • Nederlands-Belgische BlackGEM-telescopen moeten de zuidelijke sterrenhemel gaan afspeuren om de bronnen van gravitatiegolven in zichtbaar licht waar te nemen.
• Webb ziet waterpluimen van Enceladus.
• Webb brengt foto uit van stervormingsgebied Rho Ophiuchi, om eerste jaar te vieren!
• Belangrijk, tientallen jaren geleden voorspeld methylmolecuul (of beter -ion) gevonden, dat cruciaal is voor het ontstaan van leven.
• Buursterrenstelsel ESO 174-1 in beeld gebracht door de Hubble. 
• Een fraaie opname van de ‘Smiling Cat Nebula’.
• Zonnevlek AR3363 lijkt zich op te splitsen. 
• Laatste nieuws over het klimaat, over de komende hittegolven in Europa, waabij de 50ºC zal worden benaderd.
• De sterrenhemel van juli-augustus 2023.

Download hier de nieuwsbrief

Deze nieuwsbrief is ook niet zo lang, maar wel met leuk nieuws over de Voyagers en Uranus! 
Veel leesplezier!
 

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • Drie nieuwe, unieke posters zijn nu leverbaar.
  • Een nieuwe set, Set 12, bestaat uit alle drie onze boeken over het zonnestelsel en is te bestellen met 20% korting!
  • Voortgang nieuwe lezing 'Kleine werelden van het zonnestelsel'
  • Een bijzondere Spaanse order.
• De natriumstaart van Mercurius.
• Voyager 2 kan langer doorwerken! 
• Uranus-nieuws:
  • Hebben de vier grootste manen oceanen?
  • Een Uranusstorm.
  • Nieuwe Webb-foto van de ringen van Uranus.
  • Seizoenen op Uranus.
  • De kleur van Uranus.
• De sterrenhemel van juni 2023.

Download hier de nieuwsbrief

De nieuwsbrief is kort, en gaat eigenlijk vooral over mijn nieuwe lezing.
Veel leesplezier!
 

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak:
  • Drie nieuwe posters gemaakt en binnenkort leverbaar.
  • Mijn nieuwe lezing 'Kleine werelden van het zonnestelsel'
    • Veel werk besteed aan de presentatie.
    • Mijn 40 jaar oude duurrecord van een presentatie gebroken.
• De iconische Sombreronevel (M104) is waarschijnlijk in twee fasen ontstaan.
  • Wat zijn bolvormige sterrenhopen?
  • Wat zijn metalen in de sterrenkunde?
• De sterrenhemel van mei 2023.

Download hier de nieuwsbrief

De nieuwsbrief is op het laatst nog aangevuld, met (alwéér) LAATSTE NIEUWS! Nu over de helderste gammaflits ooit! Daarna kreeg ik nog een alarmerend persbericht over de te warme en te droge winter van 2022-23... Dat vind je op onze Links-pagina.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Het boekje Voyagers is uit! Een verslag van de officiële presentatie.
  • Iets meer over Voyagers.
  • Met veel foto's, ook van schaalmodellen (onder andere mijn Voyagers 1 & 2).
• Nieuws over de cursus 'Leer het heelal begrijpen', die komend najaar weer begint.
• Webb -nieuws:
  • Webb ziet begin supernova in de nevel M1-67, rond de gloeiendhete ster WR124.
    • Met informatie over het onderzoek dat prof.dr. Henny Lamers in 2003 deed met de student Marc van der Sluys, waarvan hij de data naar de huidige onderzoekers stuurde.
  • Webb neemt de temperatuur op van een planeet van het TRAPPIST-1 stelsel.
    • Meer over het planetenstelsel van TRAPPIST-1 stelsel. 
  • Kosmisch Zeepaard(je): hoe Hubble opnamen van zwaartekrachtlenzen en Webbs nauwkeurige infrarooddata nieuwe informatie bieden over vroegere stervorming. (later toegevoegd).
• Klimaat: Een stijging van maximaal 1,5ºC is al niet meer haalbaar.
• Sterrenkunde: International Astronomy Day, op 29 april.
• LAATSTE NIEUWS: men heeft de helderste gammaflits ooit waargenomen, van een bron op 2 miljard lj afstand.
  • Wat is een gammaflits en wat is er zo bijzonder aan deze?
  • Met nieuwere informatie geleverd door prof.dr. Ed van den Heuvel.
• Zonnestelselnieuws:
  • 10 jaar na Chelyabinsk: de explosie in de lucht van een 20 m grote planetoïde in 2013.
  • ESA's Jupiter-sonde JUICE gaat op weg naar Jupiters grote manen.
    • Oorzaak onafhankelijke rotatie ijskorst Europa nu bekend.
    • Ook over NASA's sonde Europa Clipper, die volgend jaar gelanceerd moet worden.
  • Perseverance aan zijn derde jaar op Mars begonnen.
  • Twee in 2023 ontdekte planetoïden, 2023 DZ2 en 2023 DW, kwamen dicht bij de aarde. 
• De sterrenhemel van april 2023.

Download hier de nieuwsbrief

De nieuwsbrief is op het laatst nog aangevuld, met LAATSTE NIEUWS! Deze gaat over of Venus een actieve planeet is. Dat was wel iets dat er nog in moest. Verder meer over het zonnestelsel. 
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • Mijn schaalmodellen van de Voyager 1 en 2, voor de presentatie van het boek, in maart.
  • Over de drie nieuwe boeken.
• Webb -nieuws:
  • Webb ontdekt kleine planetoïde.
  • Webb leert ons over de opbouw van sterrenstelsels.
• Sterrenkunde:
  • Is de bron van donkere energie ontdekt?
• Zonnestelselnieuws:
  • Solar Orbiter stelt scherp op Mercurius.
  • IJsdwerg Quaoar heeft een ring.
  • De 'spaken' in Saturnus' ringen zijn terug.
  • Curiosity vindt bewijzen voor stromend water.
  • InSight is 'uitgezet'.
  • LAATSTE NIEUWS: Venus' oppervlak vernieuwt!
• De sterrenhemel van maart 2023.

Download hier de nieuwsbrief

De nieuwsbrieven blijven voorlopig noodgedwongen korter dan voorheen, ik ben nu weer bezig met een andere boekje! 
Een belangrijk deel van deze nieuwbrief gaat over de huidige najaarscursus. 
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • Druk, drukker, drukst: druk met het nieuwe boek Voyagers, allerlei orders en meer.
  • Afsluiting van de cursus door de hoogleraren Ed van den Heuvel en Henny Lamers.
  • Het boekje Voyagers is dus gedrukt en te bestellen, ook al moet de officiele presentatie nog komen.
    • Totstandkoming van het boekje.
• Webb -nieuws:
  • Webb vindt de bouwstenen van het leven.
  • Mystereuze wolk ontrafeld: NGC 346 in de Magelhaense Wolk bevat minder 'metalen' dan Melkweg.
• Ruimtevaartnieuws:
  • 20 jaar na het ongeluk van de Space Shuttle orbiter Columbia, waarbij de zeven bemanningsleden omkwamen.
  • 37 jaar van het Challenger-ongeluk.
• Zonnestelselnieuws:
  • Is Mars nog steeds actief?
  • Komeet C/2022 E3 (ZTF) nu zichtbaar! In januari brak zijn staart. 
  • Steeds meer zonnevlekken.
• De sterrenhemel van februari 2023.

Download hier de nieuwsbrief

De nieuwsbrieven blijven voorlopig noodgedwongen korter dan voorheen, ik ben nu weer bezig met een andere boekje! 
Een belangrijk deel van deze nieuwbrief gaat over de huidige najaarscursus. Daarnaast over de Webb Telescope en wat leuke nieuwsfeiten.
Verder nog wat sterrenkunde- en zonnestelselnieuws.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • Bezig met het nieuwe boek(je), 'Voyagers', dat in januari zal uitkomen.
  • In november sloot ik mijn lessen voor de basiscursus 'Leer het heelal begrijpen' af; met verslagen van de lessen 6 tot en met 8 (9 en 10 volgen later) .
  • Foto's en informatie over mijn nieuwe 3D modellen, van Ceres, de maan, de maan Charon van Pluto en andere kleine werelden.
• Orion (Artemis I) maakt foto van de achterkant van de maan.
• Ryugu mogelijk afkomstig uit Kuipergordel!
• 50 jaar na Apollo 17
• Nieuwe infraroodfoto M42 (Orionnevel) toont twee holtes die zijn leeggebrand door het UV licht van jonge sterren.
• 'Oumuamua beter begrepen.
• Webb:
  • brengt Arendnevel (M16) in beeld, in nabij en midden-infrarood;
  • kiekt sterrenstelsels van 1 miljard jaar na de Oerknal, met de MIRI.
• Over het 13e sterrenbeeld van de dierenriem - de Slangendrager. 
• De sterrenhemel van december 2022 en januari 2023.

Download hier de nieuwsbrief

Weer een korte nieuwsbrief en ook een dubbelnummer. Een belangrijk deel van deze nieuwbrief gaat over de presentatie van mijn nieuwe boek en de huidige najaarscursus.
Verder nog wat sterrenkunde- en zonnestelselnieuws.
Veel leesplezier!
 

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • Het nieuwe boek, 'Kleine werelden van het zonnestelsel', werd op 17 september gepresenteerd.
  • De basiscursus 'Leer het heelal begrijpen' ging voor de zesde maal van start.
  • Foto's en informatie over mijn nieuwe 3D modellen, van Ceres, de maan, de maan Charon van Pluto en andere kleine werelden.
• Een hete gasbel sjeest rond het superzware zwarte gat van het Melkwegstelsel.
• Inslag DART gelukt! De kleine planetoïde Dimorphos is iets van baan veranderd. 
• Juno scheert langs de Jupitermaan Europa! Daarover in latere nieuwsbrieven vast meer. 
• De gedeeltelijke eclips van 25 oktober 2022!
• De sterrenhemel van oktober en november 2022.

Download hier de nieuwsbrief

Door de drukte weer een korte nieuwsbrief en nu een soort Webb-special. Deze bijzondere ruimtetelescoop toont zulke verbluffend goede foto's dat dat geen straf is om te zien en lezen. En uiteraard gaat het over mijn nieuwe boek, dat na acht maanden zwoegen eindelijk klaar is! Het komt begin september uit.
Veel leesplezier!
 

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • Het nieuwe boek, 'De kleine werelden van het zonnestelsel', is klaar en ligt nu (eind augustus 2022) bij de drukker.
  • De basiscursus 'Leer het heelal begrijpen' gaat voor de zesde maal van start.
  • Het volgende boek(je) gaat over het Voyager-project en moet eind dit jaar uitkomen. 
• De eerste gepubliceerde resultaten van de James Webb Space Telescope, met Webb's First Deep Field (met duizenden sterrenstelsels!) en foto's van de Carinanevel (mét hetzelfde gebied gefotografeerd door de Hubble), Stephans Kwintet, Jupiter en de Zuidelijke Ringnevel, en een spectrum van de exoplaneet Wasp-96b die waterdamp in de atmosfeer aantoont.
• Kort nieuws over Artemis-I, New Horizons en de Voyagers.
• De sterrenhemel van september 2022.

Download hier de nieuwsbrief

Ook deze nieuwsbrief is beperkt, ook al is hij voor twee maanden. Nu weer flink wat nieuws over het onderzoek van Mars, en stukjes over BepiColombo en Gaia.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • De voortgang van het nieuwe boek, 'Kleine werelden van het zonnestelsel'.
• De missie naar de planetoïde Psyche is uitgesteld.
• OSIRIS-Rex is OSIRIS-APEX geworden: een missie naar de gevaarlijke planetoïde Apophis.
• BepiColombo maakte zijn tweede flyby van Mercurius
• Mars nieuws:
  • Perseverance is op reis geweest, en maakte indrukwekkende foto's van bodemlagen in de heuvels.
  • Ingenuity maakte recordvlucht.
  • InSight krijgt nog een paar maanden voor onderzoek.
  • Inventarisatie van koolwaterstoffen in Marsstenen.
• Gaia's derde dataset bevat een enorme hoeveelheid informatie over twee miljard sterren en honderdduizenden andere objecten.
• De sterrenhemel van juli en augustus 2022.

Download hier de nieuwsbrief

Weer een korte nieuwsbrief, met vooral nieuws over de laatste drie lessen van de Vervolgcursus en verder over het pas in beeld gebrachte superzware zwarte gat van de Melkweg.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • Afsluiting van de zeer succesvolle Vervolgcursus 'Verdiep je verder in het heelal', , met verslagen van de lessen 8, 9 en 10 (door resp. Jacco Vink, Govert Schilling en Jason Hessels).
• De gedeeltelijke zonsverduistering van 25 oktober, en de middelen die wij uitgeven om die veilig te bewonderen.
• De sterrenhemel van juni 2022.

Download hier de nieuwsbrief

Niet een erg grote Nieuwsbrief, maar wel erg divers, met het laatste nieuws over de zon, de Webb telescoop en Perseverance, en meer.
Veel leesplezier!
 

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • Vervolg van het verslag over de Vervolgcursus 'Verdiep je verder in het heelal', met de lessen 5, 6 en 7. 
  • De status van het nieuwe boekje, Kleine werelden van het zonnestelsel. 
  • Verdere activiteiten en nieuwe orders.
• Webb op temperatuur en (LAATSTE NIEUWS!) nu klaar met uitlijnen: Webb ziet scherp!
  • Met een beschrijving van de optische instrumenten.
• De oude Hubble vierde inmiddels zijn 32e verjaardag, met een fraaie foto van een zeer nauwe cluster van vijf sterrenstelsels, die ooit gaan botsen, samensmelten tot een groot stelsel. Men vermoedt dat er donkere materie in het spel is.
• Dat botsen van sterrenstelsels gebeurt vaker, zoals met 'de Muizen' (NGC 4676). Henny Lamers liet in zijn les 6, over sterrenstelsels, met een animatie zien hoe de stelsels die posities en vorm konden krijgen.
• Nieuws over Percy en Ingenuity op Mars
  • Ingenuity heeft de parachure en 'backshell' op de Marsbodem gefotografeerd; die onderdelen waren van belang voor de veilig landing vorig jaar. 
  • Percy fotografeerde een 'eclips' van de zon door Phobos, het grootste maantje van Mars (de diameter is vergelijkbaar met de lengte van Texel). 
• De ijslaag op Groenland vertoont hetzelfde type bergruggen als de ijskorst van de Jupitermaan Europa; dat toont aan dat er in Europa's korst ijs 'pockets' zijn.
• Nieuws over de actieve zon, met onder andere een fraaie foto van een amateur-astrofotograaf.
• Micronova's: een nieuw type sterexplosies op witte dwergen, ondekt door onder anderen twee Nederlandse astronomen. 
• 90 jaar na de ontdekking van het neutron.
• De sterrenhemel van mei 2022.

Download hier de nieuwsbrief

Een voordeel van het schrijven aan een nieuwe boek is dat de nieuwsbrief ook vlotter geschreven kan worden, bijna in dezelfde vaart. Het helpt ook dat ik weer snel aan het boek verder wil, al maakt dat de nieuwsbrief wel wat korter dat de laatste jaren gebruikelijk was.
Toch weer leuk nieus, over de bijzondere Vervolgcursus, (exo)planeten en Mars.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • De Vervolgcursus 'Verdiep je verder in het heelal' is van start gegaan en in maart waren er al vier geweldige lessen. 
  • De status van het nieuwe boekje, Kleine werelden van het zonnestelsel. 
• Webb ziet scherp!
• Men ziet de puinwolk van een grote botsing in een ander planetenstelsel.
• De teller wat betreft de (bevestigde) ontdekkingen van exoplaneten staat boven de 5000!
• Een fraaie 'fluwelen' krater op Mars.
• 40 jaar na de officiële opening van het Zeiss Planetarium Amsterdam, op 21 april 1982, door Prinses Juliana en Prins Bernhard.
• 50 jaar na de Apollo 16-missie.
• Nieuws over Percy en Ingenuity (Ingy?) op Mars.
• De gevolgen van de Russische aanval op Oekraïne voor ruimtevaartprojecten als ExoMars (de Rosalind Franklin rover).
• De sterrenhemel van april 2022.

Download hier de nieuwsbrief

Een erg korte nieuwsbrief omdat ik het nu te druk heb met iets anders: een nieuw boekje. Verder begint op 2 maart de Vervolgcursus, en bevat de nieuwsbrief het laatste nieuws over de Webb telescoop en meer. 
Veel leesplezier!

Zonneactiviteit
Houd zelf goed de zon in de gaten. Infomatie over zonneactiviteit en foto's vind je op de website Spaceweather.com.

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • De Vervolgcursus 'Verdiep je verder in het heelal' start 2 maart! 
  • De status van het nieuwe boekje, Kleine werelden van het zonnestelsel.
• De Webb Telescope is bezig scherp te stellen.
• Een enorme uitbarsting op de achterkant van de zon en de bijbehorende zonnevlekken.
• Derde planeet bij Proxima Centauri?
• De planetoïde 2022 AE1 joeg de astronomen even schrik aan.
• De sterrenhemel van maart 2022.

Download hier de nieuwsbrief

Webb gelanceerd en ontplooid!
Deze nieuwsbrief staat in teken van de lancering, ontplooiing en aankomst in zijn geplande baan van de James Webb Spece Telescope. Daarnaast veel nieuws over het bedrijf, over nieuwe planisferen en orders, de afsluiting van de basiscursus 'Leer het heelal begrijpen' in december 2021 én over de nieuwe Vervolgcursus Sterrenkunde, 'Verdiep je verder in het heelal', die op 2 maart begint. Zie hierboven.
Veel leesplezier!

Zonneactiviteit
Houd zelf goed de zon in de gaten. Infomatie over zonneactiviteit en foto's vind je op de website Spaceweather.com.

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • Cursus: de laatste twee lessen, gegeven door de professoren.
  • Nieuwe orders leiden tot behoorlijke drukte.
  • De nieuwe Vervolgcursus 'Verdiep je verder in het heelal', komend voorjaar.
  • Status nieuwe boekje, Kleine werelden van het zonnestelsel.
• Webb Telescope ontplooid! Een verslag van de ontplooiing van het zonneschild en de telesccop zelf, en de aankomst in een baan rond het L2-punt: zijn geplande baan.
  • Wat 'zie' je in infrarood?
• Voyager 2 bij Uranus: 24 januari 1986.
• 40 jaar na de start van het Zeiss Planetarium Amsterdam! 
• Sterrenhemelpracht: de fraaie Vlamnevel, in licht en radiostraling.
• De sterrenhemel van februari 2022.

Download hier de nieuwsbrief

Ook deze nieuwsbrief heeft allerlei nieuws over het ruimteonderzoek en over de nieuwe Vervolgcursus Sterrenkunde!
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • Mijn eigen tien lessen van de grote cursus zij afgerond: verslag van de lessen 7 tot en met 10.
  • Hoe de lessen mee evolueren met de wetenschap.
  • Waarom ik nu en dan een ster moet toevoegen aan mijn 'sterrenmodel'.
  • De unieke Sterrenkunde Vervolgcursus gaat door! In maart, april en mei, met zes geweldige sprekers! Zie ook deze pagina.
• Nieuws van Mars:
  • Ingenuity maakte al 16 vluchten
  • Curiosity maakte mooie's foto's van het landschap in de ochtend en in de middag; die foto's werden gecombineerd tot een prachtige foto.
  • Curiosity deed ook straloingsmnetingen, in de 'luwte' van een rotsformatie, om de eventuele gezondheidsrisico's voor astronauten te helpen bepalen.
  • Een spectaculair kraterduo op Mars - ExoMars aan het werk.
• Meer zonnestelselnieuws:
  • Mariner 9 kwam 50 jaar geleden in een Marsbaan.
  • De 'slingshot techniek' is een belangrijke manier om ruimtesondes in de gewenste banen te krijgen. 
  • Solar Orbiter veilig: de Earth-flyby is zonder problemen verlopen, ondanks al het ruimteafval rond onze planeet.
  • De meteorenzwermen in december en januari.
• Vroege sterrenstelsels stopten voortijdig met de groei.
• Het fraaie sterrenstelsel NGC 6984 vertoonde in 2012 en 2013 dubbele supernova-explosies, die mogelijk met elkaar te maken hebben.
• De vorming van zware sterren gaat erg chaotisch, heel anders dan die van sterren zoals de zon.
• De James Webb Space Telescope wordt op 22 december gelanceerd.
  • Wat zijn Langrangepunten?
• Hubble's - en Johns - Grand Tour: de laatste Hubble-foto's van Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus, met daarnaast foto's van de reuzenplaneten van 
• De sterrenhemel van december 2021 en januari 2022.

Download hier de nieuwsbrief

Weer een diverse Robs Nieuwsbrief, met twee pagina's over Jupiter (Juno) en over de nieuwe Vervolgcursus Sterrenkunde!
Het wordt het meest spectaculaire programma dat ik ooit heb opgezet, met tien lessen, van de hoogleraren Ed van den Heuvel, Henny Lamers, Ewine van Dishoeck en Jason Hessels, dr. Jacco Vink en mijn collega Govert Schilling.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • Cursus: de lessen 5 en 6, over het zonnestelsel.
  • Lezing in Oudenbosch en de verbetering van Les 10/de lezing 'Genieten van het heelal'.
  • De nieuwe Vervolgcursus, in het voorjaar.
• Exoplaneet buiten de Melkweg: het eerste bewijs van een extragalactische planeet, in de Draaikolknevel (M51).
• Jongste planeet oit gezien, rond de piepjonge ster 2M0437. 
• Zonnestelselnieuws:
  • Juno bij Jupiter: de atmosfeer van de gasreus, met cyclonen en anticyclonen, gordels en zones, beter begrepen.
  • Pluto's donkere kant is ook in beeld gebracht, door Charon-schijn! 
  • Nieuwe namen voor features op Pluto: de klif Ride Rupes en ijsvulkaan Coleman Montes.
  • De vreemde komeet (of centaur?) 29P/Schwassmann-Wachmann heeft een ijsspuwende ijsvulkaan.
  • 416 nieuwe, kleine, verre, ijskoude zonnestelselobjecten ontdekt door Dark Energy Camera.
• Sterrenstelselpracht: een schitterend Seyfertstelsel, twee stelsels in 'galactische interactie' en de 'Gesmolten Ring' (Einsteinring) in het sterrenbeeld Oven.
• De sterrenhemel van november 2021.

Download hier de nieuwsbrief

Een Robs Nieuwsbrief met praktisch alleen nieuws over het zonnestelsel. Maar er gebeurt ook zoveel op het gebied van planetair onderzoek! Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • Cursus: de eerste vier lessen zitten erop, nu komt het zonnestelsel aan de beurt.
    • Het leuke aan de Vragen & Opdrachten.
    • De ongewone opbouw van mijn cursus.
  • Lessen, lezingen die ik heb gegeven.
  • Plan voor een nieuwe Vervolgcursus, in het voorjaar; nu uitgebreider, dus meer lessen!
• Zonnestelselnieuws:
  • Is het nu asteroïde of planetoïde?
  • De vreemde Nedagolla meteoriet van 1870 bewijst de migratie van de planeten.
  • Supervulkanen op Mars, 3 miljard jaar geleden. 
  • Bliksem in de atmosferen van de reuzenplaneten anders dan verwacht.
  • Weer een inslag op Jupiter.
  • De planetoïde Psyche had mogelijk ijzervulkanisme, ijzerlava!
  • Planet Nine dichter bij?
• Ruimtevaartdata oktober.
• De sterrenhemel van oktober 2021.

Download hier de nieuwsbrief

Een Robs Nieuwsbrief met weer veel nieuws over het zonnestelsel, maar ook veel schitterende deep-sky objecten. Vooral de artikelen over Mars, Venus en Saturnus bevatten veel geheel nieuwe feiten. Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak':
  • De cursus start weer! Met maar liefst 22 cursisten.
  • Bestellingen van grote en kleine klanten.
  • Op de radio!
• Zonnestelselnieuws:
  • Botst de planetoïde Bennu in de toekomst met de aarde?
    • Wat is Bennu voor object?
    • Waarom kan hij gevaarlijk zijn voor ons?
  • BepiColombo makt tweede flyby.
  • Het Venusoppervlak blijkt verbrokkeld als pakijs. Dat betekent dat de lithosfeer niet star en hard is zoals men altijd dacht.
  • Reuzen anders dan gedacht: de kern van Saturnus blijkt geen harde steenbol, maar een wazige 'gelatinepuddingachtige' mix van gesteenten, ijzen en gassen. 
  • Ondertussen op Mars
    • De verrichtingen van Perseverance (die de eerste bodemmonsters neemt) en Ingenuity
    • Curiosity's CheMin lab toont aan dat de mineralen in de bodem, de mogelijke indicatoren voor vroeger leven, op bepaalde plekken verdwenen zijn.
    • InSight toont aan dat de kern van Mars gesmolten is!
• De zevenvoudige ster Nu Scorpii komt voor in de SF-serie Star Trek: Picard. Meer over die bijzondere 'ster'.
• Wat is een asterisme?
• Deep-sky objecten in beeld:
  • het spiraalstelsel IC 1954, om meer te leren over het verband tussen jonge sterren en koude gaswolken.
  • de 'kinderkamer' AFGL 5180, vol jonge sterren, waarvan één zware ster die de hele omgeving verstoord, waty eenfraaie nevel oplevert.
  • zeer hete sterren in M8, de Lagunenevel, een prachtige nevel/stervormingsgebied in de Boogschutter. 
  • drie foto;s van prachgtige open sterrenhopen in de Magelhaense Wolken: NGC 2164, NGC 2164 en NGC 330.
    • Wat zijn open sterrrenhopen?
• De sterrenhemel van september 2021.

Download hier de nieuwsbrief

Een Robs Nieuwsbrief met veel nieuws over het zonnestelsel, zoals over Perseverance en vooral Ingenuity op Mars. Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• De gedeeltelijke zonsverduistering van 10 juni!
  • Gastlessen op de school van onze kleinkinderen.
  • de volgende gedeeltelijke zonsverduistering is op 25 oktober 2022.
• Nieuws 'van de zaak':
  • grote verkoop van eclipsbrilletjes.
  • de brochure 'Veilig zonnekijken' komt dit jaar in gedrukte vorm uit!
• Was de Maansikkel van 14 juni te laat?
• Mars:
  • Meer bewijs dat er ooit stromend water was op Mars.
  • Zouten vormen een belangrijk stukje in de Mars-puzzel.
  • Nieuw bewijs voor ondergrondse meren op Mars, maar kan dat wel: het is er te koud!
  • Verder meer informatie en foto's van Percy en Ingenuity.
• Ander Zonnestelsel-nieuws:
  •  Een superkomeet met een zéér langgerekte baan.
  • Uranus de koudste planeet?
  • Juno maakte foto's van de grootste maan van Jupiter (en het zonnestelsel): Ganymedes.
• Betelgeuze gedraagt zich weer normaal. Wat was er aan de hand?
• 50 jaar na Apollo 15
• Sterrenstelselshow... en één planetaire nevel: de sterrenstelsels NGC 3254, NGC 4063, de cluster Abell 3827 en de planetaire nevel 'Colliernevel' (Necklace Nebula), in de Pijl.
• De sterrenhemel van juli en augustus 2021.

Download hier de nieuwsbrief

Deze Robs Nieuwsbrief beslaat ook weer nieuws van twee maanden maar is alleen voor juni. Uiteraard weer veel over het zonnestelsel, zoals over Perseverance en vooral Ingenuity op Mars. Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• De gedeeltelijke zonsverduistering van 10 juni!
  • Wat zijn zons- en maansverduisteringen?
  • Welk verband tussen deze zonsverduistering en de maansverduistering van 26 mei?
  • Hoe en wanneer kun je de verduistering zien?
• Goed en droevig nieuws over de nestor van de Nederlandse sterrenkunde: Kees de Jager werd 100 en overleed een maand later.
• Nieuws van het front:
  • Weer wat nieuwe orders voor buitenlandse klanten moeten u op de rit komen.
• Zonnestelsel-nieuws:
  •  Ingenuity vliegt! Nu zes vluchten uitgevoerd.
  • Moxie instrument van Perseverance levert zuurstof op.
  • Fraaie opname van Jupiter, van augustus 2020 en vergelijking van de Grote Rode Vlek met een foto uit 2000: de vlek is fors in grootte afgenomen!
  • Vulkanen op de oceaanbodem van Europa?
  • Nieuwe Jupiter-sonde JUICE getest in Noordwijk.
  • Zonnestormen:
    • De grote geomagnetische storm van mei 1921.
    • Wat is een zonnestorm?
    • Wat als zoiets nu zou gebeuren?
    • De Carrington Event van 1859.
  • Mercurius heeft een staart?
• Het sterrenstelsel M61, in de Virgo Cluster, nader bekeken.
• Hubble 31 jaar: een feestfoto van de monsterster AG Carinae - een 'Luminous Blue Variable' (LBV).
• Hubble 31 jaar: mijn feestfoto's in een stukje PowerPoint gevat, maar dan op de Links-pagina.
• Laatste ontplooiingstest van de spiegel van de nieuwe James Webb Telescoop.
• Nova ontdekt in Cassiopeia.
  • Wat is de magnitude?
• Ster van de maand: Arcturus, de helderste ster van de lente!
• De sterrenhemel van juni 2021, met o.a. het asgrauwe schijnsel dat je op 12 en 13 juni zou kunnen zien.

Download hier de nieuwsbrief

Een nieuwsbrief na twee maanden maken betekent ook weer twee maanden méér nieuws! Dus dit is weer een dikke, maar hopelijk ook diverse nieuwsbrief. Toch is het vooral een Mars Special, maar dat is logisch, na de landing van Perseverance op Mars.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van het front:
  • Een serie flinke orders voor buitenlandse klanten is goed afgerond.
  • De cursus voor het najaar van 2021 is ingepland; je kunt je al opgeven.
  • De nieuwe opstellingen van mijn kleine planetenpad zijn klaar!
• Zonnestelsel-nieuws:
  •  Perseverance is goed geland p 18 februari 2021 en functioneert naar wens. In de Special:
    • De keuze van het landingsgebied en het doel van de missie.
    • De instrumenten.
    • De eerste activiteiten van Perseverance: Percy maakt foto's en neemt geluiden op.
    • De Ingenuity, een helikopter op Mars.
    • Waar bleef het water op Mars?
• 'Einsteins Eclips' foto opgelapt: de foto die astronomen in mei 1919 maakten om de Algemene Relativiteitstheorie te bewijzen.
• Hoe bepaal je de datum van Pasen?
• Wat is zomertijd?
• 35 jaar na de Komeet van Halley.
• Wordt de open sterrenhoop de Hyaden vernield?
• New Horizons nog steeds bezig met onderzoek KBO's, en legt vast dat heelal veel lichter is dan gedacht.
  • Arrokoth sleutel tot missing link in planeetvorming.
  • Op 18 april bereikt New Horizons de afstand van 50 AE: 7,5 miljard km afstand!
• Twee aardscheerders in maart.
• Interstellaire komeet 2I/Borisov meest maagdelijke object ooit onderzocht.
• Wat zijn de grijze nachten?
• Ster van de maand: Regulus, 'het koninkje'.
• De sterrenhemel van april en mei 2021.

Download hier de nieuwsbrief

Na een pauze van enkele maanden weer een flinke en diverse nieuwsbrief. Wel met veel leuk nieuws, waaronder enkele grote artikelen. De thema's zijn ongepland 'water op andere werelden' en 'leven op andere planeten' geworden!
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van het front:
  • Het jaar is goed begonnen met orders van vier grote klanten.
  • Een nieuwe Lockdown Set Sterrenkunde, een samenwerking tussen Govert Schilling en mij.
  • De cursus van 2020 is afgerond (eenkort verslag), de cursus voor het najaar van 2021 is al ingepland!
  • Mijn Zonnestelselmodel, het kleine planetenpad dat ik in mijn cursus gebruik, is uitgebreid; aan de nieuwe opstellingen (muziekstandaards) wordt gewerkt..
• Zonnestelsel-nieuws:
  • Veel over Mars, waar in februari Chinese en Arabische orbiters arriveerden en op 18 februari de Perseverance landde. De belangrijkste artikelen:
    • Landing Perseverance op 18 februari 2021.
    • 20.000 foto van de ExoMars TGO toont  'mareruggen' op het Tharsis Plateau op Mars.
    • De Mars-Express forografeert Pyrrhea Regio, een deel van het Marsoppervlak waar ooit het ondergrondse ijs smolt en wegstroomde, waardoor de bodem instortte.
    • Ondertussen: wat doet InSight allemaal op Mars?
    • Mars is mogelijk nog altijd geologisch actief.
  • 35 jaar na de Voyager 2-flyby van Uranus.
  • Donkere storm op Neptunus maakt rechtsomkeert.
  • Hoe ontstaan de droge gebieden in de atmosfeer van Jupiter?
  • Vier maantjes van Jupiter herontdekt.
  • Het ontstaan van de vier kleine Pluto-maantjes.
  • Hayabusa2 levert bodemmonsters van de planetoïde Ryugu af bij de aarde en vliegt door naar het volgende doel.
  • Vreemd planetenstelsel TOI-178, met vijf planeten in een ritmische dans.
• Sterrenkunde:
  • Mysterie van de Blauwe Ringnevel opgelost.
  • Neutrino's gespot van die andere vorm van kernfusie waarbij waterstof in helium wordt omgezet: de CNO-cyclus.
  • Ster van de maand: Capella.
• Ruimtevaart:
  • 35 jaar na de Challenger-ramp.
  • Beroemdste testpiloot Chuck Yeager overleden.
  • 50 jaar na de Apollo 14-missie.
  • 60 jaar bemande ruimtevaart!
• Klimaat:
  • Enorm 'ijseiland' mist South Georgia maar nét.
• De sterrenhemel van februari en maart 2021.

Download hier de nieuwsbrief

Een flinke nieuwsbrief, maar wel voor wat langere tijd: het is een oktober-januari nummer! Wel met veel leuk nieuws, waaronder enkele grote artikelen. De thema's zijn ongepland 'water op andere werelden' en 'leven op andere planeten' geworden!
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van het front:
  • De nieuwe brochure, 'De samenstand van 2020 en de bewegingen van de planeten' is uit!
  • De cursus is van start gegaan en kan tot nog toe gewoon door blijven gaan.
  • Het Zonnestelselmodel: de extra aanvulset MDL-ZS3; er zaten foutjes in.
    • Er komen gratis verbeterde exemplaren én drie geheel nieuwe kaartjes!
    • En wat kun je eigenlijk doen met een Planetenpad? Hoe gebruik je het?
• Zonnestelsel-nieuws:
  • Jupiter heeft er 600 manen bij?
  • Ruimtesonde BepiColombo passeerde Venus.
  • Leven op Venus? Het zeldzame molecule fosfine ontdekt in de Venus-atmosfeer.
    • Wat zijn mantelpluimen?
  • Was Venus ooit leefbaar? Venus had mogelijk miljarden jaren geleden oceanen.
  • Water op de maan: in de Zuidelijke Hooglanden is water aanwezig op heel veel kleine plekken.
  • Bennu kreeg bezoek: OSIRIS-REx raakte de planetoïde lang genoeg aan om wat bodemmosters te nemen.
  • Pluto's ijspilaren: torenhoge ijspilaren sieren het bijzondere landschap van 'messen', of penintentes.
  • Is er leven op de rode planeet?
  • Weer contact met de Voyager 2!
• Rakettrap Surveyor 2 is tijdelijk een extra 'maan' van de aarde.
• 20 jaar International Space Station
• Fraaie foto van botsende (actieve) sterrenstelsels NGC 2799 en NGC 2798.
• Vraatzuchtige Melkweg: in de afgelopen 12 miljard jaar slokte de Melkweg minstens vijf grote satellietstelsels op.
• De sterrenhemel van oktober tot en met december 2020 en januari 2021.

Download hier de nieuwsbrief

Dit is een wat dun 'dubbeldik' nummer, maar ik hoop dat er toch voldoende interessante informatie in staat.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van het front:
  • De ontwikkelingen, met o.a. het ontwerpen en produceren van nieuwe fullcolour planisferen.
  • Voor de cursus zijn er 25 cursisten!
  • De nieuwe Zonnestelselmodel-sets zijn nu leverbaar: de Nederlandse extra aanvulling en de twee Engelse sets.
• Nieuwe brochures:
  • De conjunctie van 2020, en de bewegingen van de planeten (komt binnenkort uit!);
  • Veilig zonnekijken.
• Nieuwe namen voor features op Pluto.
• De NEOWISE (C/2020) F3 was ook veelbelovend, en ik kon hem fotograferen.
• W51: de sterrenfabriek.
• Ceres is nog steeds een oceaanwereld!
• NEA scheert voorbij: de kleine planetoïde 2020 QG vloog op 3000 km boven de Indische Oceaan.
• Zonnecyclus #25 komt tot leven!
• De sterrenhemel van september 2020.

Download hier de nieuwsbrief

Dit is een wat dun 'dubbeldik' nummer, maar ik hoop dat er toch voldoende interessante informatie in staat.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• De cursus gaat nu zeker door, want er zijn voldoende cursisten. Er zijn er zelfs teveel, dus we zijn bezig een alternatieve, grotere ruimte te vinden in de school.
• Bezig met nieuw boek, Zelf sterrenkijken.
• Lichtende nachtwolken: spektakel boven Londen.
• De langste dag: hoe komt dat precies? Over de zonnewendes en nachteveningen.
• Mars-rover gaat op pad: Perseverance wordt 20 juli gelanceerd (volgens plan tenminste).
  • Ingenuity Mars Helicopter lift mee.
• Curiosity aan het sterrenkijken en fotografeert Aarde en Venus.
• De vleermuis flappert. De Bat Shadow verraadt de aanwezigheid van een planeetvormingsschijf.
• Op 4 juli 8 jaar geleden dat het Higgsdeeltje werd ontdekt.
• Mooie Hubble-foto van het sterrenstelsel NGC 5709, dat je van opzij ziet (de Knife Edge Galaxy).
• Pluto misschien anders gevormd dan met 'koude start', dus met een 'warme start'.
• Plan voor missie naar Neptunus-maan Triton: de Trident-missie.
• Op 12 augustus zijn de 'vallende sterren' van de Perseïden weer te zien, de beroemde meteorenzwerm.
• Wéér een komeet: NEOWISE (C/2020) F3 lijkt veelbelovend.
• De sterrenhemel van juli en augustus 2020.

Download hier de nieuwsbrief

De nieuwsbrief is weer klaar. Wat korter dan de laatste maanden, vanwege de drukte in mei. Maar dat lees je in de nieuwsbrief.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van het (thuis-) front, met 'het verhaal van de verhuizing uit de grote garage naar de kleine garage', en een vervolg van de verkopen door wéér een artikel in Trouw.
• IJsheiligen - zin of onzin van een stuk volksweerkunde.
• Europa gaat naar de maan: de derde European Service Module is onderdeel van de eerste bemande Orion-missie naar de maan, in 2024.
• De maan Europa beter bekeken: opnieuw berwerkte Galileo-beelden uit 1998 laten bijzondere landschappen zien.
• Unieke, toevallige ontmoeting met de komeet C/2019 Y4 (ATLAS), begin juni 2020: een nieuwe onderzoekskans.
• Vulkaan in de Noordzee: de uitgedoofde vulkaan Mulciber was 150 miljoen jaar geleden actief.
• De sterrenhemel van juni 2020.

Download hier de nieuwsbrief

De nieuwsbrief is weer klaar. Weer groter dan gepland, om de mensen die nu thuis zitten wat ontspanning te bieden.
Ik heb een fors stuk over de jarige Hubble Space Telescoop. Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van het (thuis-) front, met o.a. ' het verhaal van de kapotte kast' ....
• Corona aan de hemel: twee leuke sterrenbeeldjes beter bekeken. verder ook de Ossenhoeder en de Boogschutter.
• Hubble 30 jaar!
  • Oude telescoop viert feest met foto van de stervormingsgebieden in de Grote Magelhaense Wolk.
  • De ontwikkeling, bouw en lancering van de telescoop.
  • De service missies om de telescoop aan het werk te houden.
  • Wat leverde de Hubble Space telescope ons op?
  • Wie was Edwin Hubble?
  • Hubble verbeterde zijn iconische foto van de Arendnevel (M16) met prachtige foto's.
  • Wat zag Hubble op jouw verjaardag?
• The Great Debate, over de schaal van het heelal: nu 100 jaar geleden!
• Het ISS was schitterend te zien in maart-april 2020.
• Venus en de Pleiaden! Een fraaie samenkomst op 3 en 4 april 2020.
• New Horizons nieuws: amateurs werden uitgenodigd samen met de ruimtesonde de afstand tot twee nabije sterren nauwkeuriger te bepalen.
• De Maan: Mare Crisium. Hoe op een wonderlijke manier mijn interesse (weer) werd gewekt door deze 'Zee van gevaren'.
• De Melkweg is kromgetrokken: de rand is aan een kant naar beneden, aan de andere kant naar boven gebogen.
• Wat is een parsec?
• Kometen: C/2019 Y4 ATLAS valt tegen, C/2020 F8 SWAN is veelbelovend en PanSTARRS C/2017 T2 is nu mooi.
• Is Venus nog steeds geologisch actief?
• Twee planetoïden passeerden op 28 en 29 april de aarde.
• De sterrenhemel van mei 2020.
  • Met ook: hoe bepaal je zelf of er een Supermaan aankomt?

Download hier de nieuwsbrief

De nieuwsbrief is weer klaar. Wat groter dan gepland, omdat zoveel mensen nu thuis zitten in verband met het coronavirus.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuwe producten: het zelfbouw kwadrant en de nieuwe Zonnestelselkaartjes.
• Speciale 'corona' actie voor ouders die hun kinderen moeten bezig houden.
• Het begin van de lente: wanneer is dat precies en waarom?
• Geen ramp zonder komeet: de komeet ATLAS zou ons kunnen verrassen!
• 50 jaar na Apollo 13.
• Eenarmig spiraalstelsel NGC 4618.
• Zonnestelselnieuws:
  • BepiColombo vliegt langs Aarde op 10 april.
  • Uranus geeft na 34 jaar Voyager-geheim prijs.
  • Curiosity maakt wéér een selfie; vlak voor steilste klim ooit.
• ISS bekijken in maart 2020.
• De sterrenhemel van april 2020.

Download hier de nieuwsbrief

Weer een diverse nieuwsbrief, hoop ik. Met nieuws over bijzondere planetenstelsels. Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• De voorjaarscursus gaat niet door, omdat er ten weinig aanmeldingen waren. Blijkbaar zijn de zaterdagen niet zo geschikt voor een cursus. LET OP: de najaarcursus begint gewoon weer in september.
• Meer nieuws over Betelgeuze: hij licht weer op! Geen supernova dus - misschien wel de komende 100.000 jaar.
• Hoe kun je zelfs de helderheden van sterren schatten?
• Exoplaneten-nieuws:
  • Aarde-achtige planeet ontdekt bij rode dwerg, door elektrische stroom tussen ster en planeet.
  • Eerste reuzenplaneet rond witte dwerg ontdekt.
• Ik heb een nieuwe aanwinst voor mijn planisferencollectie: een Planisphere Mk. 1A, uit een Britse bommenwerper die in de oorlog neerstortte.
• Spitzer bekijkt Tarantula-nevel, een laatste beeld van de iconische ruimtetelescoop.
  • Wat zijn protosterren?
• Schrikkeldag: wat is dat?
• Water in Jupiteratmosfeer aangetoond door Juno.
• 90 jaar na de ontdekking van Pluto.
• De aarde heeft er (tijdelijk) een maantje bij.
• De sterrenhemel van maart 2020.

Download hier de nieuwsbrief

Weer een dikke nieuwsbrief! Hopelijk met voldoende variatie. Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Dit jaar voor het eerst twee maal onze grote cursus 'Leer het heelal begrijpen'!
• Verslag van de laatste twee lessen van de cursus in 2019, verzorgd door de professoren Ed van den Heuvel en Henny Lamers.
• Extra aanvulset voor het Zonnestelselmodel: maak je Planetenpad nóg completer! Ook een stukje historie
• En ook een nieuwe Engelse versie: het Solar System scale model, met een basisset en een aanvulset.
• Wat is er aan de hand met Betelgeuze? 'Gaat' hij supernova?
• Oud sterrenstof gevonden.
• Vertraging ze zonnewind bevestigd door New Horizons.
• Nederlandse namen voor ster en zijn planeet.
• Kies de nieuwe naam voor de Mars 2020 rover.
• ExoMars rover Rosalind Franklin wordt deze zomer gelanceerd.
• Solar Orbiter klaar voor de lancering!
• Vuurbol boven Cornwall!
• Eind Spitzer Space Telescope.
• Twee zonnevlekken van Cyclus 25 tegelijk te zien.
• Aarde-achtige planeet TOI 700 d ontdekt.
• Tweede planeet bij Proxima Centauri ontdekt.
• Wat is het sterrenbeeld Quadrant?
• Het Gala van de Sterrenkunde, kort verslagje.
• De sterrenhemel van februari 2020.

Download hier de nieuwsbrief

Een beetje mager voor een 'dubbeldikke' nieuwsbrief, ook door de drukte. Maar ik hoop dat hij toch weer interessant is. Veel leesplezier!


Een overzicht van de nieuwsbrief:

• De cursus, de tiende les is nu achter de rug, dus mijn deel is volbracht!
• In 2020 zijn er twee cursussen gepland! Een in het voorjaar (zaterdagen) en de gebruikelijke in het najaar.
• Eerste tekenen van de nieuwe zonnecyclus - nummer 25.
• Meteorenshow bedorven door Starlink satellietjes van Elon Musk.
• 2014 MU69 krijgt officiële naam: Arrokoth.
• Eerste geologische kaart van Saturnus-maan Titan.
• De sterrenhemel van december 2019 en januari 2020.

Download hier de nieuwsbrief

Een lange nieuwsbrief! Niet gepland, maar er was zoveel dat ik wilde vertellen... Veel leesplezier!


Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws 'van de zaak', voornamelijk over de cursus.
• Nieuws over het zonnestelsel:
  • Solar Orbiter klaar voor lancering.
  • Pluto stond 30 jaar geleden dichter bij de zon dan Neptunus!
  • Juno mijdt de schaduw van Jupiter.
  • Ingrediënten van aminozuren ondekt bij Enceladus.
  • Mercuriusovergang op 11 november.
  • InSights 'mol' doet het weer.
  • Wéér een vreemde, interstellaire komeet in ons zonnestelsel.
• 20 Nieuwe satellieten (manen) bij Saturnus vastgesteld.
• Bedenk namen voor een exoplaneet en zijn ster, de nieuwe Mars rover (2020) en... die 20 Saturnus-manen.
• Twee kosmonauten overleden.
• Eerste vrouwelijk astronautenduo maakte een ruimtewandeling.
• Gaten in de zonneatmosfeer leiden tot poollicht.
• Explosie in het centrum van het Melkwegstelsel - nog maar 3,5 miljoen jaar geleden.
• De Melkweg steelt van de kleine buren!
• 50 jaar geleden: de Apollo 12 missie.
• Mars-nieuws:
  • Een oud rivierdal goed in beeld gebracht.
  • Curiosity maakt weer een selfie en doet uniek onderzoek.
• LAATSTE NIEUWS: We hebben een zesde dwergplaneet!
• Helpen de oceanen bij de klimaatcrisis?
• De sterrenhemel van november 2019.

Download hier de nieuwsbrief

Een voor mijn doen korte nieuwsbrief, vanwege de drukte, maar wel weer met boeiende actuele onderwerpen. Veel leesplezier!


Een overzicht van de nieuwsbrief:

• De cursus is weer begonnen! De eerste vier lessen zijn nu achter de rug.
• 62 jaar Sputnik 1.
• Het eigenaardige magneetveld van Mercurius.
• Keukenzout gevonden op maan Europa.
• De zomer zonder zonnevlekken.
• Het stikstofprobleem: waar hebben we het dan over?
• Donkere materie-arme sterrenstelsels.
• Drie botsende superzware zwarte gaten waargenomen.
• Wat is een STEVE?
• IJsbreker jaar lang gevangen in het zee-ijs van het noordpoolgebied.
• De sterrenhemel van oktober 2019.

Download hier de nieuwsbrief

Een diverse nieuwsbrief, met boeiende actuele onderwerpen. Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak.
  • De cursus begint bijna, zie hier.
  • Ontwikkelingen rond het nieuwe boek, 'Zelf sterrenkijken'.
  • Een leuke video over het Zonnestelselmodel?
• Over sterrenstelsels en nevels":
  • Een 'nieuw' dwergsterrenstelsel ontdekt: Bedin I
  • De Melkweg is krom!
  • Een deel van de 'Zeemeeuwnevel', het stervormingsgebied Sharpless 2-296.
• Planeten-nieuws:
  • Weer een 'inslag' op Jupiter!
  • Een nieuw panorama van Mars gemaakt door Curiosity.
  • Even wat minder contact met Mars.
  • 30 jaar na de Voyager 2 flyby van Neptunus.
• Kleine werelden:
  • Weer namen goedgekeurd voor features op Pluto.
  • Rosetta komeet heeft een maantje!
  • Waardoor werd de rotatierichting van planeten, dwergplaneten en planetoïden bepaald?
• LHS 3844b: aardachtige maar gloeiendhete rotsplaneet bij rode dwerg.
• Ceres: de laatste foto's die Dawn maakte en naar de aarde stuurde.
• Omega Centauri: de grootste, helderste, meest compacte bolvormige sterrenhoop van het Melkwegstelsel.
• Naam voor een exoplaneet gezicht: Nederland mag een betere naam verzonnen dan 'HAT-P-6'.
• De sterrenhemel van september 2019.

Download hier de nieuwsbrief

Een dubbeldik zomernummer! Met speciale aandacht aan '50 jaar Apollo 11' en het Juno-project. Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Nieuws van de zaak.
  • Ruim 300.000 planisferen. Dat is... 75 km als je ze achter elkaar legt!
• Apollo 11: 50 jaar na de historische eerste landing van mensen op de maan.
• Rampzalige lichtvervuiling door Elon Musk.
• InSight op Mars: de 'mol' stoot zijn neus. Het HP3 instrument dat tot 5 m diep de temperatuur moet meten is vastgelopen.
• Heet die grootste maan van Saturnus nu 'Taaitun' of gewoon Titan?
• Juno bij Jupiter, een fotoverslag van de laatste anderhalf jaar.
• Saturnus-ringen beter begrepen: de laatste data die Cassini leverde veranderen onze inzichten over het ontstaan van de ringen, en daarmee van planetenstelsels!
• De zonsverduistering van 2 juli 2019.
• De 'Warhol' Draaikolk: het sterrenstelsel M51 (de Draaikolknevel) in diverse golflengten bekeken.
• De sterrenhemel van juli en augustus 2019.

Download hier de nieuwsbrief

Een korte nieuwsbrief. Mijn 60e, in de maand dat ik 60 wordt! Dat wil ik ook 'vieren', door een zeer speciale aanbieding: van onze grootste planisfeer! Verder meer 'nieuws van het front', sterrenkunde nieuws en natuurlijk over de Vervolgcursus 'Verdiep je verder in het heelal', die nu is afgelopen. Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• De 'PR' voor de basiscursus 'Leer het heelal begrijpen' (3e editie) is gestart. Ken je mensen die mogelijk geïnteresseerd zijn, geef de informatie dan door!
• De Vervolcursus 'Verdiep je verder in het heelal', is nu afgelopen. Een kort verslag van de lessen van Ed, Henny en Govert.
• Het Zonnestelselmodel wordt aangevuld met 24 nieuwe, geprinte kaartjes! En van alle kaartjes komen Engelstalige versies uit!
• Er worden nu al dagelijks gravitatiegolven waargenomen!
• Hubble Legacy Field: een nieuwe mozaïek van 7500 Hubble foto's toont 265.000 sterrenstelsels, tot 13,3 miljard lichtjaar afstand!
• Heb je er op het nieuws over gehoord? Er was een Inslag van een planetoïde in New York's Central Park!
• Kort Nieuws:
  • De maan is geologisch actief.
  • De Grote Rode Vlek wordt uit elkaar geplukt. Bestaat hij straks nog wel? Zie ook onder Links, juni 2019.
  • Hoe dateert men landschappen van andere werelden?
  • Zitten er gevaarlijke objecten in de meteorenzwerm de Tauriden?
  • Wat is 'Oumuamua voor ding?
  • Zijn onze oceanen tóch ontstaan door kometen?
• Een 'cadeautje' vanwege mijn 60e verjaardag: tot en met 16 juni koop je de Superplanisfeer met 90 euro korting! Nu voor 160 euro dus. De aanbieding gaat om slechts 6 exemplaren. Op = op!
• De sterrenhemel van juni 2019.

Download hier de nieuwsbrief

Een korte nieuwsbrief die voor bijna de helft gaat over de eerste foto van een zwart gat (het superzware zwarte gat in het centrum van het enorme sterrenstelsel M87), die op 14 april werd uitgebracht. Verder aandacht voor het Apollo-project, dat 50 jaar geleden op stoom kwam voor de eerste landing op de maan, en meer. Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Bedrijfsnieuws: over de nieuwe planisfeerontwerpen en een update van de projecten.
• De Vervolcursus: verslagen van de eerste twee lessen, beide gegeven door Henny Lamers.
• Wat betekenen die codes op onze planisferen?
• Een nieuwe Rosetta-opname van de komeet 67P/Tsjoerjoemov-Gerasimenko laat een 'kattenkop' zien.
• Eerste foto van een zwart gat!
• InSight detecteert een Marsbeving!
• Zwart gat (een ander gat...) sproeit plasma in het rond.
• 50 jaar na Apollo 9 en 10.
• De sterrenhemel van mei 2019.

Download hier de nieuwsbrief

Een nieuwsbrief met eigenlijk voornamelijk nieuws over het zonnestelsel. Over een vuurbolexplosie, Ultima Thule, Pluto en de planeten Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Bedrijfsnieuws: over de nieuwe productie en een update van de projecten waarmee ik bezig ben.
• De Vervolcursus, met de professoren Ed van den Heuvel en Henny Lamers, en mijn bekende collega Govert Schilling, gaat 3 april van start!
• Vuurbol boven de Beringzee: de explosie in de atmosfeer van het op twee grootste object sinds 1900!
• Panorama's van Mars: zowel Curiosity als Opportunity maakten vorig jaar een fraai panorama van hun werkgebied. Voor Opportunity was het zelfs het laatste wat hij stuurde.
• Mars recent nog actief: minder dan tien miljoen jaar geleden.
• Ultima Thule geeft langzaam zijn geheimen prijs.
• De atmosferen van de ijsreuzen Uranus en Neptunus zijn nu erg actief.
• Het maantje Hippocamp van Neptunus zou er... niet moeten zijn!
• Juno maakte prachtige foto van het zuidelijke halfrond van Jupiter, mét de Grote Rode Vlek erop.
• Saturnus:
  • De fraaie ringen zijn mogelijk juist erg jong, en zullen ook niet lang meer bestaan (hooguit 100 miljoen jaar; maakt voor ons dus niet zoveel uit).
  • De ringmaantjes zijn gemaakt door de ringen!
• Pluto mist kleine kraters, dus de Kuipergordel mist kleine planetesimalen!
• De sterrenhemel van april 2019.

Download hier de nieuwsbrief

Een zeer korte nieuwsbrief vanwege de drukte met orders, ontwerpen en een bijzondere cursus.
Veel leesplezier!

Bijzondere vervolgcursus 'Verdiep je verder in het heelal'!

Op 3 april begint de vervolgcursus voor mensen die al een basiscursus hebben gevolgd, bij mij of een andere organisatie.
De cursus wordt gegeven door gastsprekers: de hoogleraren Ed van den Heuvel en Henny Lamers, en ruimtevaartjournalist.
Er zijn nog enkele plekken vrij! Zie ook de Home page.

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Planisferennieuws: nieuwe orders en nieuwe ontwerpen - in full colour!
• Cursussen:
  • De bijzondere cursus 'Verdiep je verder in het heelal' (zie hierboven).
  • Mijn basiscursus 'Leer het heelal begrijpen' begint op 11 september weer.
• Ultima Thule heeft een vreemde vorm: plat!
• De sterrenhemel van maart 2019.

Download hier de nieuwsbrief

Een nieuwsbrief die vooral over zonnestelselonderwerpen gaat, en over de afsluiting van de cursus van 2018.
Veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• Planisferennieuws.
• Afsluiting van de 'Cursus 2018'. Verslag van de lessen van Ed van den Heuvel en Henny Lamers in december.
• Ultima Thule bezocht door New Horizons: het verste object ooit door een aardse ruimtesonde bezocht! Een uitgebreid verslag.
• Meer zonnestelselnieuws:
  • Twijfels over accretietheorie die verklaart hoe het zonnestelsel is ontstaan en geëvolueerd.
  • Jupiter nu echt de oudste planeet.
  • Jupiter heeft 79 manen (er zijn minstens 194 satellieten in het hele zonnestelsel).
  • 2018 VG18: het verste zonnestelselobject ooit waargenomen.
  • Lengte Saturnus-dag nu met zekerheid bekend.
• De sterrenhemel van februari 2019.

Download hier de nieuwsbrief

Een dubbeldikke! Ik had zoveel liggen dat ik in de nieuwsbrief wilde zetten, dat hij erg dik is geworden, maar je hebt er wat langer voor om te lezen. Vast een fijne jaarwisseling en een gelukkig 2019! En veel leesplezier!

Een overzicht van de nieuwsbrief:

• De cursus is bijna klaar: ik heb mijn tien lessen gegeven, in december geven de hoogleraren Ed van den Heuvel en Henny Lamers nog een les.
  • Met verslagen van de lessen 7 tot en met 10.
• Ander nieuws van 'de zaak'.
• Exoplaneten nieuws:
  • De Ster van Barnard heeft een planeet: een Super-Aarde.
  • Planet Vulcan, bij de drievoudige ster 40 Eridanus: Gene had gelijk!
  • De ster Kepler 1625 heeft een Super-Jupiter als planeet, en die heeft weer een maan zo groot als Neptunus!
• Kleine zonnestelselobjecten:
  • Een verre ijsdwerg, 'The Goblin', versterkt de Planet Nine hypothese.
  • Sommige manen hebben misschien zelf manen.
  • Mysterieuze strepen op Dione.
  • De komeet van het jaar: 46P/Wirtanen.
  • Óumuamua wat beter begrepen.
  • New Horizons op koers naar Ultima Thule, en misschien organiseer ik een speciale happening op 1 januari, met mijn Planetenpad! Houd onze home page in de gaten!
  • Drukte op de kleine planetoïde Ryugu.
  • Ceres-nieuws:
    • De krater Occator in details.
    • Ahuna Mons: een ijsvulkaan? En meer ijsvulkanisme.
    • Het contact met Dawn is verloren.
• Goodnight Kepler: de oude ruimtetelescoop is gestopt.
• De kerstvlucht van 1968: de Apollo 8-astronauten lezen voor.
• Het ISS bestaat 20 jaar.
• InSight geland op Mars!
• Meer over Mars (over Opportunity, en waar al dat stof voor de beruchte stofstormen op Mars vandaan komt.
• Duinen op Pluto.
• Supernova bij toeval ontdekt door amateurastronoom.
• Krater in Groenland.
• De sterrenhemel van december 2018 en januari 2019.

Download hier de nieuwsbrief

Oudere nieuwsbrieven zijn te vinden op deze pagina.